تصور کنید در دل امپراتوری هخامنشی ایستاده‌اید، جایی که نمایندگان ملل مختلف از سراسر سرزمین‌های پهناور از هند گرفته تا مصر، برای ادای احترام و اعلام وفاداری، قدم به این سرزمین پرشکوه می‌گذاشتند. نخستین تصویری که با ورود به تخت جمشید چشمانشان را خیره می‌کرد، دروازه ملل بود؛ درگاهی عظیم، مجلل و اسرارآمیز که نشان از قدرت بی‌نظیر شاهنشاهی پارسی داشت.
این دروازه نه‌تنها راه ورود به کاخ‌های سلطنتی، بلکه سمبل اتحاد، پذیرش و عظمت فرهنگی یک امپراتوری جهانی بود. هر سنگ از این بنا گویای داستانی از صلح، دیپلماسی و احترام متقابل است. اگرچه قرن‌ها از شکوه آن گذشته، اما همچنان یادآور روزهایی است که در آن، سفیران با هدایای گران‌بها و پیام‌های صلح، زیر نگاه گاوان بالدار و سنگ‌نوشته‌های پادشاهی، وارد این محوطه بی‌نظیر می‌شدند.
اما دروازه ملل دقیقا چه نقشی داشت؟ چرا چنین معماری باشکوهی برای آن در نظر گرفته شده بود؟ بیایید به دل تاریخ سفر کنیم و این دروازه رازآلود را بهتر بشناسیم.
جدول محتوا
دروازه ملل در کجا قرار دارد؟
دروازه ملل یکی از بناهای تاریخی مهم در تخت جمشید است که در زمان هخامنشیان ساخته شده و به لحاظ موقعیت، در قسمت شمالی تخت جمشید و به ویژه در شمال کاخ آپادانا (یکی از مهم ترین و معروف ترین بخش های تخت جمشید) و در امتداد مسیر ورودی تخت جمشید واقع شده است.
هدف از ساخت دروازه ملل
دروازه ملل یکی از مهم‌ترین ورودی‌های تخت جمشید است که برای پذیرایی از نمایندگان کشورهای مختلف ساخته شده بود. این بنا با مجسمه‌های سنگی باشکوه، کتیبه‌های تاریخی و معماری خاص خود، نشان‌دهنده عظمت و قدرت امپراتوری هخامنشی است و امروزه یکی از دیدنی‌ترین آثار تاریخی تخت جمشید محسوب می‌شود.
کاخ دروازه ملل در میان برخی دیگر از بخش های تخت جمشید مانند “پلکان ورودی تخت جمشید”، “استحکامات شمالی” و “خیابان سپاهیان” قرار دارد. این نشان دهنده این است که این کاخ در مرکز مجموعه ای بزرگ و مهم از آثار باستانی تخت جمشید قرار دارد و از نظر تاریخی و جغرافیایی در موقعیت مهمی واقع شده است.
دروازه ملل توسط چه کسی ساخته شد؟
ساخت دروازه ملل در دوران پادشاهی داریوش بزرگ آغاز شده و سپس خشایارشا آن را تکمیل کرده است.
دلیل نام گذاری این کاخ به “دروازه ملل” این است که نمایندگان و سفیران کشورهای مختلفی که تحت حکومت ایران بودند، هنگام ورود به تخت جمشید ابتدا از این دروازه عبور می کردند. پس از ورود، آن ها در این محل منتظر می ماندند تا به کاخ های دیگر هدایت شوند.
به همین دلیل، این بنا را نوعی “اتاق انتظار” برای سفرا و نمایندگان کشورهای مختلف دانسته‌اند و برخی به آن “کاخ انتظار” نیز گفته‌اند. در واقع، دروازه ملل نقطه‌ای تشریفاتی برای پذیرش و راهنمایی مهمانان خارجی در تخت جمشید بوده است
این بنا نقش تشریفاتی و نمادین داشته و محلی برای پذیرش و هدایت فرستادگان کشورهای تحت حکومت هخامنشی به دیگر بخش‌های کاخ‌های تخت جمشید بوده است. هدف از ساخت این بنا نمایش عظمت و شکوه امپراتوری هخامنشی بود، زیرا فرستادگان از ملل مختلف، هنگام ورود، با این ورودی بزرگ و مجلل مواجه می‌شدند.
ویژگی های معماری دروازه ملل
دو گاو بالدار با سر انسان در دو طرف ورودی غربی قرار دارند. این مجسمه‌های عظیم‌الجثه به سبک آشوری ساخته شده‌اند و نمادی از قدرت، شکوه و حفاظت محسوب می‌شوند.
کتیبه‌های سنگی که به خط میخی و به سه زبان فارسی باستان، ایلامی و بابلی نوشته شده‌اند. این کتیبه‌ها نشان می‌دهند که دروازه ملل به دستور خشایارشا، پادشاه هخامنشی، ساخته شده است.
دو درگاه در بخش شرقی و غربی دارد که نمایندگان ملل مختلف از آن عبور می‌کردند. این دروازه به مسیر اصلی کاخ های سلطنتی منتهی می شد.
به این دلیل که در زمان هخامنشیان، تخت جمشید مرکز امپراتوری بزرگی بود که از هند تا مدیترانه گسترده بود. نمایندگان و فرستادگان این سرزمین های دوردست، هنگام ورود به تخت جمشید، از این دروازه عبور می کردند، به همین دلیل نام “دروازه ملل” برای آن انتخاب شده است.
بله، این کاخ بیشتر یک اتاق انتظار برای فرستادگان ملل مختلف بوده که قبل از ورود به دیگر کاخ های تخت جمشید، در آن توقف می کردند.
