در دل تهران قدیم، جایی که تاریخ و هنر در هم تنیده‌اند، کاخی باشکوه با بیش از چهار قرن قدمت می‌درخشد. این مجموعه نه تنها یکی از قدیمی‌ترین کاخ‌های سلطنتی ایران است، بلکه گواهی زنده بر شکوه و عظمت دوران قاجار به‌شمار می‌رود. با معماری خیره‌کننده، تالارهای مجلل و باغ‌هایی دل‌انگیز وچنان بازگوکننده داستان‌های پادشاهان و رویدادهای مهم تاریخی است. برای آشنایی با قدیمی ترین کاخ سلطنتی دوران قاجار و اینکه بدانید چه روزهایی باز است، این مقاله از تریپ تودی را دنبال کنید.
قدیمی ترین کاخ قاجار
پیشینه کاخ گلستان به دوران صفویه بازمی‌گردد، زمانی که شاه عباس صفوی در اواخر دهه ۹۸۰ هجری قمری، بنای اولیه این مجموعه را در تهران بنا نهاد. در دوران زندیه، کریم‌خان زند با ساخت دیوانخانه‌ای در این محل، به توسعه آن پرداخت. اما اهمیت واقعی این مجموعه در دوره آقا محمدخان قاجار نمایان شد، زمانی که تهران را به پایتختی برگزید و کاخ گلستان را به عنوان مقر سلطنتی خود انتخاب کرد. در دوران ناصرالدین‌شاه قاجار، کاخ گلستان با الهام از معماری اروپایی، دستخوش تغییرات و توسعه‌های فراوانی شد و به یکی از زیباترین کاخ‌های ایران تبدیل گردید.
در سال ۲۰۱۳، کاخ گلستان به عنوان نخستین اثر تاریخی تهران در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید. این ثبت جهانی نه‌تنها اهمیت تاریخی و فرهنگی کاخ را تأیید می‌کند، بلکه آن را به یکی از مقاصد مهم گردشگری در ایران تبدیل کرده است .
بخش های مختلف کاخ گلستان
این کاخ نه تنها مقر سلطنتی شاهان قاجار بود، بلکه امروز یکی از گنجینه‌های زنده تاریخ ایران به حساب میاد.
کاخ گلستان یک مجموعه‌ی کامل از موزه‌ها، عمارت‌ها، تالارها و حیاط‌های جداگانه می باشد که هر کدوم ویژگی‌های منحصربه‌فردی دارند. اینجا یه راهنمای کامل از قسمت‌های زیبا و جذاب کاخ گلستان برای شما ارائه داده ایم:
تالار آینه
این تالار به دلیل آینه‌کاری‌های هنرمندانه و چشم‌نواز خود شهرت دارد. سطح دیوارها و سقف آن با ظریف‌ترین قطعات آینه پوشانده شده است و با تابش نور، جلوه‌ای خیره‌کننده از انعکاس نور و درخشش به وجود می‌آید. ناصرالدین‌شاه علاقه ویژه‌ای به این تالار داشته و آن را از فضاهای محبوب خود در کاخ می‌دانست.
شمس العماره
این بخش نماد کاخ گلستان و یکی از اولین ساختمان‌های بلند تهران می باشد که با الهام از برج های اروپایی ساخته شده است، ولی با هویت معماری ایرانی. پنجره‌های مشبک چوبی و کاشی‌کاری‌های فوق‌العاده نمای بیرونی این ساختمان بسیار چشم نواز است. ناصرالدین‌شاه از بالای این ساختمان منظره تهران رو نگاه می‌کرد.
تالار سلام (تالار تاج گذاری)
این تالار محلی برای برگزاری مراسم رسمی سلطنتی و دیدار با مقامات عالی‌رتبه خارجی بوده است. فضای داخلی آن با چلچراغ‌های کریستالی باشکوه، فرش‌های نفیس ایرانی و آثار هنری ارزنده‌ای از فرهنگ غرب تزئین شده است. تابلوی مشهور «سلام ناپلئون» نیز در این تالار نگهداری می‌شود و بر غنای هنری آن افزوده است.
حیاط اصلی یا حیاط اندرونی
در بخش مرکزی کاخ، حیاطی دل‌انگیز با حوضی زیبا، درختان بلند و گل‌کاری‌های سنتی قرار دارد که فضایی آرامش‌بخش و چشم‌نواز را پدید آورده است. این حیاط مرکزی، به‌ویژه در فصل تابستان، نقش مؤثری در خنک‌سازی فضای داخلی کاخ ایفا می‌کرد.
عمارت بادگیر
این بنا یکی از شاهکارهای معماری سنتی ایرانی به‌شمار می‌رود که با چهار بادگیر بلند خود جلوه‌ای منحصربه‌فرد دارد. بادگیرها نقش مؤثری در هدایت هوای خنک به فضای داخلی عمارت ایفا می‌کردند. درون این عمارت، تزئیناتی چشمگیر شامل گچ‌بری‌های هنرمندانه، آینه‌کاری‌های ظریف و شیشه‌های رنگی بسیار زیبا به چشم می‌خورد که بر شکوه و اصالت معماری آن می‌افزاید.
تالار برلیان
به‌دلیل استفاده از آینه‌های برلیان‌گونه در تزئینات سقف و دیوارها، این تالار درخشش خاصی دارد و فضای داخلی آن، تجملی و کاملا پادشاهانه می باشد.
کاخ ابیض (کاخ سفید)
با نمای کاملاً سفید و الهام‌گرفته از معماری نئوکلاسیک اروپا ساخته شده است.
امروز به موزه مردم‌شناسی تبدیل شده و در اون اشیای فرهنگی و لباس‌های محلی اقوام مختلف ایران به نمایش گذاشته شده است.
نگارخانه و موزه عکسخانه
این بخش شامل مجموعه‌ای ارزشمند از آثار هنری برجسته و نخستین تصاویر ثبت‌شده از دوران سلطنت در ایران است. ناصرالدین‌شاه قاجار، که خود از علاقمندان جدی به هنر عکاسی به‌شمار می‌رفت، نقش مؤثری در گردآوری این مجموعه ایفا کرد. بخشی از این آثار شامل دوربین‌های اولیه عکاسی و تصاویری از سفرهای سلطنتی آن دوران است که جنبه‌ای مستند و تاریخی به مجموعه می‌بخشد.
حیاط خلوت و حیاط گل ها
این حیاط‌ها با گل‌کاری‌های سنتی، درختان انار و کاج، فضایی دل‌انگیز و شاعرانه را پدید آورده‌اند. قدم‌زدن در این محوطه همچون سفری در دل تاریخ است که با عطر دل‌پذیر گل‌های بهاری همراه می‌شود و تجربه‌ای روح‌نواز برای بازدیدکنندگان رقم می‌زند.
کاخ گلستان چه روزهایی بازه؟
کاخ گلستان به عنوان یکی از مهم‌ترین و زیباترین جاذبه‌های تاریخی تهران، در روزهای مختلف هفته با ساعات متفاوتی پذیرای بازدیدکنندگان است.
- شنبه تا چهارشنبه: از ساعت ۹:۰۰ صبح تا ۷:۰۰ بعدازظهر
- پنج‌شنبه و جمعه: از ساعت ۹:۰۰ صبح تا ۸:۰۰ بعدازظهر
توجه داشته باشید که فروش بلیت تا یک ساعت قبل از بسته‌شدن مجموعه ادامه دارد.
ضمن اینکه در برخی از روزهای خاص، تعطیل است.
کلام آخر
کاخ گلستان صرفا یک بنای تاریخی نیست؛ بلکه اثری زنده و ارزشمند از فرهنگ، معماری و سبک زندگی سلطنتی ایران به‌شمار می‌رود. از تالارهای آینه‌کاری‌شده و حیاط‌های دل‌نشین گرفته تا برج شمس‌العماره و موزه‌های هنری، این مجموعه باشکوه، نمایانگر سفری به اعماق تاریخ پرافتخار ایران است.
