کاشان، یکی از شهرهای تاریخی و فرهنگی ایران، شهرتی دیرینه در تولید گلاب دارد. گلاب‌گیری در این شهر به‌عنوان یک سنت کهن، علاوه بر اینکه در زمینه تولید عطر و گلاب طبیعی شناخته میشود، به یکی از جاذبه‌های گردشگری آن تبدیل شده است. گلاب‌گیری کاشان در فصل خاصی از سال انجام میشود که با عطر بی‌نظیر گل‌های محمدی، این منطقه را به بهشتی بویایی تبدیل می‌کند. اما فصل گلاب‌گیری در کاشان چه زمانی است و چرا این سنت این‌قدر محبوب است؟ با تریپ تودی همراه شوید.
گلاب گیری کاشان چه زمانی است؟
گلاب‌گیری در کاشان قدمتی بیش از هزار سال دارد و از زمان‌های دور در این منطقه انجام می‌شده است. هر ساله در فصل بهار، به ویژه در ماه‌های اردیبهشت و خرداد (اواسط اردیبهشت تا اوایل خرداد)، کاشان میزبان هزاران گردشگر و علاقه‌مند به این سنت میشود.
گلاب کاشان به دلیل شرایط اقلیمی خاص این منطقه، به‌ویژه در فصل بهار، از کیفیت و عطری منحصر به فرد برخوردار است. عطر گلاب کاشان در مقایسه با سایر گلاب‌ها، بسیار ماندگارتر و خوشبوتر است و از آن به عنوان یکی از بهترین گلاب های تولیدی در جهان یاد می شود.
گلاب گیری چگونه انجام میشود؟
گلاب‌گیری در کاشان نه تنها یک صنعت قدیمی و معتبر است، بلکه تبدیل به یک جاذبه گردشگری مهم شده است. هر ساله در فصل گلاب‌گیری، گردشگران بسیاری به کاشان سفر می کنند تا از نزدیک شاهد این فرآیند سنتی باشند و از عطر و بوی گلاب بهره مند شوند. تورهای گلاب گیری و بازدید از باغات گل محمدی به یکی از محبوب ترین فعالیت ها در این فصل تبدیل شده است.
اما گلاب‌گیری در کاشان چگونه انجام میشود و مراحل آن چیست؟ در ادامه، با این فرآیند آشنا می‌شویم:
انتخاب و چیدن گل‌های محمدی
اولین گام در فرآیند گلاب‌گیری، چیدن گل‌های محمدی است. این گل‌ها در فصل بهار، معمولاً از اواسط اردیبهشت تا اوایل خرداد، شکوفا می‌شوند. گل‌های محمدی که برای گلاب‌گیری استفاده می‌شوند، باید تازه و در اوج شکوفایی باشند. این گل‌ها معمولاً در ساعات اولیه صبح و قبل از طلوع آفتاب چیده می‌شوند، چرا که در این زمان عطر و بوی گل‌ها در غلظت بالاتری قرار دارد.
انتقال گل ها به محل گلاب‌گیری
پس از چیدن گل‌ها، آن‌ها را در سبدهای مخصوص جمع‌آوری کرده و به کارخانه‌های گلاب‌گیری منتقل می‌کنند. این مرحله بسیار مهم است زیرا باید گل‌ها در سریع‌ترین زمان ممکن به کارخانه برسند تا از تبخیر عطر و بوی آن‌ها جلوگیری شود. معمولاً مسافت‌های کوتاه به‌وسیله خودروهای کوچک و سبدهای بزرگ طی میشود.
آماده سازی دستگاه گلاب گیری
در کاشان، دستگاه‌های گلاب‌گیری معمولاً به دو صورت سنتی (دیگ بخار) و مدرن (دیگ‌های آلومینیومی و فولادی) استفاده می‌شوند. در هر دو روش، هدف اصلی این است که عصاره گل‌ها از طریق بخار آب استخراج شود. دستگاه‌های سنتی، که بیشتر در مناطق روستایی استفاده می‌شوند، شامل دیگ‌های بزرگ مسی هستند که بخار آب از آن‌ها عبور می‌کند و عطر گل‌ها را در خود حل می‌کند.
فرآیند تقطیر
در این مرحله، گل‌ها درون دستگاه گلاب‌گیری قرار می‌گیرند و بخار آب از داخل دیگ عبور می‌کند. بخار آب حاوی عطر گل‌هاست و پس از گذر از لوله‌ها به ظرفی به نام “مرکب” یا “آب گلاب” می‌ریزد. این بخار آب، که عطر گل محمدی را در خود دارد، به‌طور طبیعی در سردکننده‌ها تبدیل به مایع میشود.
جمع‌آوری گلاب
آب گلاب پس از تقطیر، جمع‌آوری شده و به گلاب ناب تبدیل میشود. این گلاب‌ها معمولاً در ظرف‌های بزرگ و شیشه‌ای برای فروش و مصرف ذخیره می‌شوند. در فرآیند گلاب‌گیری، ممکن است برخی از گلاب‌ها بیشتر از سایرین غنی از عطر باشند. این گلاب‌های غلیظ‌تر معمولاً برای مصارف خاص مثل تولید عطر یا در صنعت دارویی استفاده می‌شوند.
گلاب‌گیری مجدد
در برخی از روش‌ها، از گلاب‌گیری مجدد نیز استفاده میشود. در این مرحله، دوباره بخار به گل‌های باقی‌مانده اعمال میشود تا عطر بیشتری استخراج شود. گلاب به‌دست‌آمده در این مرحله کمی رقیق‌تر از گلاب اول است، اما همچنان از خواص درمانی و عطر خود برخوردار است.
جمع‌آوری و بسته‌بندی
پس از اتمام فرآیند گلاب‌گیری، گلاب‌ها در ظروف مخصوص جمع‌آوری شده و برای فروش آماده می‌شوند. این گلاب‌ها به‌طور عمده به کشورهای مختلف صادر می‌شوند و در بازار داخلی نیز به‌عنوان یک محصول اصیل ایرانی محبوب هستند.
کلام آخر
گلاب‌گیری در کاشان یک سنت تاریخی و فرهنگی است که در هر فصل بهار، زندگی این منطقه را با عطر گل های محمدی پر می کند. فصل گلاب گیری، که از اردیبهشت تا خرداد ادامه دارد، فرصتی مناسب برای آشنایی با این صنعت سنتی و تجربه‌ای بی نظیر از عطر گلاب ناب است. اگر به دنبال تجربه‌ای خاص و متفاوت در دل طبیعت ایران هستید، سفر به کاشان در این فصل را از دست ندهید.
